Ανάλυσης Σύστασης Σώματος – Λιπομέτρησης

Λιπομέτρηση με τη μέθοδο DEXA

Η μέθοδος DEXA (Dual Energy X-ray Absorptiometry – Διπλής Ενέργειας Φωτονιακή Απορροφησιομέτρηση), αρχικά αναπτύχθηκε για τον προσδιορισμό της οστικής μάζας και τον υπολογισμό της οστικής πυκνότητας. Είναι ευρέως γνωστή για τη χρήση της στη διάγνωση της οστεοπόρωσης.

Αυτό που πολλοί δεν γνωρίζουν είναι ότι η μέθοδος DEXA αποτελεί επίσης την εξέταση εκλογής για την ολοσωμική ανάλυση- λιπομέτρηση η οποία προσδιορίζει (εκτός από την οστική μάζα) το λιπώδη ιστό και το μυϊκό ιστό (μάζα μαλακών μορίων), σε όλο το σώμα και ανά περιοχή σώματος .

Η μέθοδος DEXA θεωρείται ως το χρυσό πρότυπο αναφοράς (reference gold standard) για την ανάλυση της σύνθεσης του σώματος (body composition).

ΠΟΙΑ Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΗΣ DEXA ΑΠΟ ΤΙΣ ΛΟΙΠΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΛΙΠΟΜΕΤΡΗΣΗΣ;

Η μέθοδος DEXA αποτελεί την κορυφαία μέθοδο λιπομέτρησης, καθώς με τη βοήθειά της μπορούμε να εκτιμήσουμε με εξαιρετικά μεγάλη ακρίβεια (> 99%) το ποσοστό της μυικής μάζας και του λιπώδους ιστού, τόσο σε μία συγκεκριμένη περιοχή, όσο και σε ολόκληρο το σώμα.

Συγκριτικά, όλες οι άλλες κοινές μέθοδοι ανάλυσης σώματος ( π.χ.Body Mass Index – BMI, ζυγαριές λιπομέτρησης – αγωγιμότητας κ.τ.λ. ) προσπαθούν έμμεσα να υπολογίσουν στο σώμα μόνο το λιπώδη και το μη λιπώδη ιστό ( fat mass and fatfree mass ), με μεγάλο εύρος σφάλματος, προσφέροντας ουσιαστικά ενδεικτικές μόνο τιμές, χωρίς να μπορούν να διαχωρίσουν τα 3 στοιχεία του σώματος ( οστά, λίπος και μύες ), αλλά και χωρίς να μπορούν να δώσουν πληροφορίες για κάθε τμήμα του σώματος ξεχωριστά.

Επίσης οι άλλες μέθοδοι, όπως η μέτρηση με δερματοπτυχόμετρο ή η μέτρηση με βιοηλεκτρική εμπέδηση μπορεί να έχουν ποσοστό λάθους 3,5% με 5,0% καθώς επηρεάζονται από το επίπεδο ενυδάτωσης του εξεταζόμενου

Αντίθετα, η μέθοδος DEXA μπορεί να εκτιμήσει με εξαιρετικά μεγάλη ακρίβεια ( ακρίβεια μέτρησης > 99% ) την απώλεια ή την απόκτηση μυϊκής μάζας ή λιπώδους ιστού, σε ποια ποσότητα και σε ποια συγκεκριμένη περιοχή του σώματος.

ΣΕ ΠΟΙΟΥΣ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ;

• Σε άτομα που επιθυμούν να χάσουν βάρος, καθώς με τη βοήθεια της εξέτασης αυτής επιτυγχάνεται η κλινική αξιολόγηση των μεταβολών του λίπους και του μυϊκού ιστού εκάστου εξεταζόμενου. Στις μέρες μας έχει καταστεί ευρέως γνωστό, ότι πολλές δίαιτες, παρόλο που θα έπρεπε να στοχεύουν στη μείωση του λίπους, οδηγούν τελικά στη μείωση της μυϊκής μάζας, γεγονός που όχι απλά δεν είναι επιθυμητό, αλλά μπορεί να καταστεί και ιδιαιτέρως επιβλαβές για την υγεία. Τη λύση για την αποφυγή της μείωσης του μυϊκού ιστού, δίνει η μέθοδος DEXA, μέσω της μέτρησης του RMR (θερμίδες βασικού μεταβολισμού), η οποία μπορεί να χρησιμεύσει στο σχεδιασμό μίας αποτελεσματικής δίαιτας, με στόχο την αύξηση της μυϊκής μάζας του εξεταζόμενου.
• Σε επαγγελματίες αθλητές που παρακολουθούν στενά το σωματικό τους βάρος ή βρίσκονται σε περίοδο αποκατάστασης από τραυματισμό, καθώς δύνανται: (α) να πληροφορηθούν το ποσοστό λίπους και μυϊκής μάζας σε κάθε μέρος του σώματός τους (κορμός, δεξί-αριστερό άκρο κ.α.) και (β) να σχεδιάσουν ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα άσκησης και διατροφής που θα τους βοηθήσει να επιτύχουν γρηγορότερα τους προσωπικούς τους στόχους,
• Για την ανίχνευση του μεγέθους της μυϊκής ατροφίας μετά από τραυματισμό και την παρακολούθηση της εξέλιξης της αποκατάστασης των μυών μετά την αποθεραπεία.
• Στο body-building και το fitness.
• Σε άτομα με καρδιοπάθεια, υπέρταση ή/και υπερχοληστερολαιμία.
• Σε άτομα με χρόνια νοσήματα που χρήζουν διατροφικής υποστήριξης λόγω σακχαρώδους διαβήτη, υποθυρεοειδισμού, νόσου του Crohn, κοιλιοκάκης, HIV, αρθρίτιδας, Χ.Α.Π., καρκίνου κ.α.
• Σε άτομα τρίτης ηλικίας.

ΠΟΙΑ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΜΕΘΟΔΟΥ DEXA;

Με τις πληροφορίες που μας δίνει η ολική ανάλυση σώματος με τη μέθοδο DEXA, μπορούμε:

• να σχεδιάσουμε μία εξατομικευμένη δίαιτα και ένα εξειδικευμένο πρόγραμμα άσκησης για κάθε ενδιαφερόμενο,
• να παρακολουθούμε στενά τα αποτελέσματα του εξεταζομένου, ώστε να αναπροσαρμόζουμε το πρόγραμμα άσκησης – διαιτολογίου του, όποτε αυτό κρίνεται αναγκαίο.
• να επιτυγχάνουμε τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια στις μετρήσεις μας ( αποτελεί τη μέθοδο αναφοράς στη λιπομέτρηση).
• Να παρακολουθήσουμε την πορεία του σώματος ύστερα απο μία ασθένεια, έναν τραυματισμό, ένα χειρουργείο.

• Να παρακολουθήσουμε τις επιπτώσεις του γήρατος τόσο στην οστική πυκνότητα όσο και στην σύσταση του σώματος.
  

Τα αποτελέσματα της ολοσωματικής ανάλυσης διά της μεθόδου DEXA, αφορούν ξεχωριστά τις εξής περιοχές: κεφαλή, αριστερό/δεξιό άνω άκρο ( χέρι ), αριστερό/δεξιό κάτω άκρο ( πόδι ), αριστερό/δεξιό τμήμα του κορμού, σύνολο αριστερής/δεξιάς πλευράς του σώματος, σύνολο κατανομής λίπους κατά ανδροειδές ή γυναικοειδές πρότυπο (Android/Gynoid ) και συνολικά ολόκληρου του σώματος.

Η κατηγοριοποίηση του σωματότυπου, βάσει κατανομής λίπους, σε ανδροειδές ή γυναικοειδές πρότυπο (Android/Gynoid) είναι ιδιαίτερα σημαντική, διότι μετράει το ενδοκοιλιακό λίπος, το οποίο αναγνωρίζεται ως σημαντικός προδιαθεσικός παράγοντας νοσηρότητας και πρόωρου θανάτου λόγω της παχυσαρκίας. Ο ανδροειδής τύπος, ή σχήματος ”μήλου”, χαρακτηρίζεται από αυξημένο ενδοκοιλιακό λίπος και προδιαθέτει τους ασθενείς σε αυξημένο κίνδυνο υπέρτασης, διαβήτη τύπου II, δυσλιπιδαιμία, στεφανιαία νόσο – καρδιοπάθεια και πρόωρο θάνατο. Αυτή η κατανομή λίπους συγκρίνεται με το γυναικοειδή τύπο ή σχήματος ”αχλαδιού”, που χαρακτηρίζεται από κατανομή λίπους στα ισχία, στους γλουτούς και στους μηρούς. Έρευνες έχουν αποδείξει πως η ικανότητα της ολοσωματικής ανάλυσης διά της μεθόδου DEXA να αναγνωρίζει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων και του μεταβολικού συνδρόμου, έγκειται στην ικανότητα να διαχωρίζει το σωματικό λίπος ανά περιοχές και να κατατάσσει το σωματότυπο σε ανδροειδές και γυναικοειδές πρότυπο.

DEXA  ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΟΒΟΛΙΑ

Στη λιπομέτρηση με τη μέθοδο DEXA η ποσότητα της ακτινοβολίας που προσλαμβάνει το σώμα είναι ελάχιστη. Συγκεκριμένα,  η ακτινοβολία στην οποία εκτίθεται ο εξεταζόμενος είναι λιγότερη από αυτήν που εκτίθεται σε ένα ταξίδι με αεροπλάνο σε μεγάλες διαδρομές.

Το σύστημα LUNAR PRODIGY επιτυγχάνει ελαχιστοποίηση κατά 10 φορές της δόσης ακτινοβολίας σε σύγκριση με άλλα συστήματα DEXA. Η ακτινοβολία είναι δηλαδή 200 φορές μικρότερη της απλής ακτινογραφίας.